فناوری نانو و ضرورت اصل احتیاط

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

چهارمین انقلاب صنعتی ترکیبی از فناوری‌های جدید و نوظهور از جمله هوش مصنوعی، رباتیک، فناوری نانو، بیوتکنولوژی، اینترنت اشیا و ... تعریف می‌شود. به گفته طرفداران انقلاب صنعتی چهارم، این فناوری‌ها قرار است جوامعی را که ما در آن‌ها زندگی می‌کنیم و اقتصادی که در آن فعالیت می‌کنیم را متحول سازند. توسعه سریع دانش نانوفنّاوری و این باور که آن‌ها تهدیدی برای بقای سیاره زمین هستند و ممکن است برای سلامت انسان و محیط‌زیست ایجاد خطر کنند، گروه‌های جامعه مدنی سازمان‌یافته را بر آن داشته تا بر اساس اصل احتیاط، خواستار انجام پژوهش‌ها در مورد فعالیت‌ها و فراورده‌های بر پایه فناوری نانو شوند. اصل احتیاط یکی از راه‌کارهای ارایه شده برای کاهش ریسک آسیب به‌وسیله تکنولوژی‌های در حال ظهور توسعه داده شده است. این موضوع در برخی از اسناد ملی و بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گرفته است. از گذشته اصل احتیاط به‌طور معمول به‌عنوان معیار نظارت و حفاظت بر محیط‌زیست استفاده می‌شد، اما امروزه اصل احتیاط به یک اصل مهم در تمامی علوم تبدیل شده است، زیرا اعتقاد بر این است که دانش‌های نوین همراه با مزایای بالقوه، تهدیدهایی را برای زندگی در کره زمین به وجود می‌آورند. با توجه به نقش پراهمیت این اصل در حمایت از فناوری‌های نوظهور از جمله نانوفنّاوری به این نتیجه رسیده‌ایم که به‌کارگیری تدبیرهای احتیاطی در زمینه فراورده‌ها، کالاها و خدمات عرضه شده بر پایه فناوری نانو، نقش مؤثری در حمایت از این دانش همزمان با حفاظت از سلامت انسان و محیط‌زیست دارد.

مراجع

[1]  ا، مهرآوران؛ س، اسدپور؛ ف، فیروزی؛ م، فخار؛ م، شیران، ج، اختری. اهمیت نانوفناوری در سلامت مواد غذایی، 30 (8)، 622، (1398).
 
[2]   Q. Chaudhry,R. Watkins, L. Castle, Nanotechnologies in the food arena: new opportunities, new questions, new concerns, (14), 1, (2010).
[3]   M. E. Karim, Nanotechnology Law and Policy: An Introduction. Kuala Lumpur International Business, 180-181, (2013).
 
[4]   ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، فراورده‌های فناوری نانو ساخت ایران، ویرایش 5، 6، (1397).
 
[5]  ز، رسولی زاده. جرم‌شناسی نانوفناوری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، 8-9، (1393).
 
[6]       J, Jeevanandam; A, Barhoum; Y S, Chan; A, Dufresne; M K, Danquah. Review on nanoparticles and nanostructured materials: history, sources, toxicity and regulations. 9, 1052, (2018).
 
[7]  م، رزازی. جایگاه ما در نانوفناوری فناوری آینده جهان، 6 (23)، 130، (1384).
 
[8]  ت، آلن. نانوفناوری؛ ذرات کوچک، مخاطرات بزرگ، 5 (61)، 111، (1387).
 
[9]   A. Baran, Nanotechnology: legal and ethical issues. Engineerin

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار